Wat is NIS2? Complete gids voor bedrijven in Nederland [+ stappenplan]

Cyberdreigingen zijn niet meer weg te denken uit het dagelijks leven van organisaties. Bedrijven - groot en klein - hebben te maken met phishing, ransomware en steeds complexere aanvallen. Waar de impact vroeger vooral technisch leek, raken incidenten tegenwoordig hele ketens, bedrijfscontinuïteit en zelfs bestuurders persoonlijk.

De Europese Unie heeft daarom de NIS2-richtlijn ontwikkeld: een vernieuwd kader voor informatiebeveiliging dat in Q1/Q2 2026 in Nederland van kracht wordt. Deze richtlijn verplicht duizenden organisaties in uiteenlopende sectoren om hun digitale weerbaarheid naar een hoger niveau te tillen.

In dit artikel nemen we je mee in alles wat je moet weten: wat NIS2 is, voor wie de richtlijn geldt, waarom dit zo belangrijk is en hoe je je organisatie voorbereidt met een concreet stappenplan.Daarmee is dit de complete gids voor Nederlandse bedrijven die met NIS2 aan de slag moeten.

Twijfel je of jouw organisatie onder NIS2 valt? Download de NIS2 checklist of ga meteen naar de NIS2 implementatie & advies pagina.
‍

‍

Wat is NIS2?

NIS2 staat voor Network and Information Security Directive 2. Het is de opvolger van de oorspronkelijke NIS1-richtlijn uit 2016, die bedoeld was om de digitale infrastructuur van EU-lidstaten te beschermen.

Waar NIS1 vooral gold voor een beperkt aantal vitale sectoren, is NIS2 veel breder in scope. Dit betekent dat organisaties die zich tot nu toe misschien geen zorgen hoefden te maken, straks wel te maken krijgen met strenge eisen op het gebied van informatiebeveiliging en governance.

Belangrijkste kenmerken van NIS2

Kort gezegd: NIS2 is niet enkel een “IT-wet”, maar raakt de hele organisatie - van strategie en governance tot dagelijkse operatie.

Waarom is NIS2 belangrijk?

Cybersecurity is allang geen luxe meer. De praktijk laat zien dat digitale incidenten reële risico’s vormen voor reputatie, continuïteit en wetshandhaving.

• Ketenafhankelijkheid: Organisaties zijn steeds meer met elkaar verbonden. Een lek bij een leverancier kan leiden tot grote verstoringen bij klanten. NIS2 legt daarom nadruk op ketenverantwoordelijkheid: ook partners en leveranciers moeten aantoonbaar voldoen.
  ‍
• Reputatie en vertrouwen: Klanten, partners en toezichthouders verwachten dat je beveiliging op orde is. Een incident kan niet alleen financiële schade veroorzaken, maar ook het vertrouwen ernstig aantasten.
  ‍
• Bestuurlijke aansprakelijkheid: Waar cybersecurity vroeger vooral een IT-aangelegenheid leek, schuift NIS2 dit expliciet naar de directietafel. Bestuurders zijn persoonlijk verantwoordelijk voor de naleving. Dit betekent dat bewustwording en governance topprioriteit moeten zijn.

Voor wie geldt NIS2?

Criteria

Val je onder NIS2? Dat is het geval als jouw organisatie meer dan 50 medewerkers heeft, omzet van meer dan €10 miljoen draait of onder één van de kritieke sectoren valt.

Zelfs als je niet direct onder NIS2 valt, kan je viaketenverantwoordelijkheidverplicht worden om maatregelen te treffen. Grote opdrachtgevers nemen NIS2 vaak op in hun leveranciersvoorwaarden.

NIS2 Stappenplan – hoe bereid je je organisatie voor?

Een van de meest gestelde vragen is: “Hoe zorg ik dat ik straks compliant ben met NIS2?” Hieronder beschrijven we een 7-stappenplan. Elke stap bevat niet alleen de actie, maar ook het waarom en hoe.

1. Check of jouw organisatie onder NIS2 valt
Inventariseer of je binnen de scope valt. Kijk naar sector, omvang en ketenrol. Vaak is dit de eerste eye-opener: organisaties die dachten dat het hen niet raakte, blijken er toch onder te vallen.

2. Voer een risicoanalyse uit
Breng je kritieke processen, data en systemen in kaart en identificeer de grootste dreigingen. Een goede risicoanalyse legt bloot waar je kwetsbaar bent en welke maatregelen prioriteit hebben.

3. Stel een basis informatie- of cyberbeveiligingsbeleid op
Dit beleid vormt het fundament. Hierin leg je vast wie verantwoordelijk is, welke standaarden je volgt en hoe je beveiligingsdoelen bereikt. Veel organisaties combineren dit met ISO 27001 begeleiding om meteen een stevig raamwerk neer te zetten.

4. Implementeer technische en organisatorische maatregelen
Van toegangsbeheer tot encryptie en monitoring: maatregelen moeten passen bij je risico’s en aantoonbaar worden toegepast. Denk niet alleen aan techniek, maar ook aan processen en cultuur.

5. Regel incidentrespons en meldplicht
Incidenten moeten binnen 24 uur worden gemeld. Dit vraagt om een strak proces: wie meldt, hoe meld je en welke stappen volg je daarna?

6. Train medewerkers (awareness)
Mensen blijven de grootste risicofactor. Structurele training en bewustwording verkleinen de kans op phishing, ransomware en menselijke fouten. Kijk naar onze Security Awareness Workshop.

7. Blijf toetsen en verbeteren
Compliance is geen eenmalige actie. Voer regelmatig audits uit en verbeter je maatregelen continu. Dit sluit aan op onze Business Continuity Workshop, waarin veerkracht en continuïteit centraal staan.
‍

NIS2 implementatie in de praktijk

Hoewel de stappen helder lijken, worstelen veel organisaties met de praktijk:

• Onduidelijkheid over verantwoordelijkheden: wie neemt eigenaarschap over NIS2 binnen de organisatie?
  ‍
• Tekort aan kennis en capaciteit: cybersecurity vraagt om expertise die niet altijd in huis is.
  ‍
• Impact op leveranciers: vaak blijkt dat niet alleen de eigen organisatie, maar ook de hele keten geraakt wordt.
  ‍
• Reputatie en vertrouwen: Klanten, partners en toezichthouders verwachten dat je beveiliging op orde is. Een incident kan niet alleen financiële schade veroorzaken, maar ook het vertrouwen ernstig aantasten.
  ‍
• Bestuurlijke aansprakelijkheid: Waar cybersecurity vroeger vooral een IT-aangelegenheid leek, schuift NIS2 dit expliciet naar de directietafel. Bestuurders zijn persoonlijk verantwoordelijk voor de naleving. Dit betekent dat bewustwording en governance topprioriteit moeten zijn.

Aanpak in drie fasen

1. Nulmeting- waar sta je nu?
2. Roadmap - welke prioriteiten pak je eerst op?
3. Implementatie & borging - maatregelen invoeren, trainen en monitoren.

En wat nu...?

De komst van NIS2 is meer dan een verplichting. Het is een kans om je organisatie structureel weerbaarder en toekomstbestendig te maken.

Wil je weten hoe jouw organisatie ervoor staat? Doe onze gratis NIS2 quickscan of plan direct een vrijblijvend adviesgesprek met onze experts.

Hou ook onze website in de gaten want er komen interessante webinars en events aan die jouw helpen je organisatie structureel weerbaar te maken.

Veelgestelde vragen (FAQ)